Seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer: Vrouwen onder elkaar
‘Je moet je tieten laten zien. Anders hoor je er niet bij.’
Daar sta je dan, omringd door nieuwe collega’s die je grijnzend onder druk zetten om je borsten te ontbloten. Plot twist: Het kringetje bestaat uit volwassen vrouwen.
Ik was net begonnen bij een nieuwe werkgever op een afdeling met voornamelijk vrouwen. Dat de sfeer een beetje eigenaardig was, daar kwam ik al snel achter. Er werden veel intieme details met elkaar gedeeld, maar dat was ook reden voor roddels. Er werd veel gelachen, maar ook getreiterd. In dat opzicht leek het wel een middelbare schoolplein. Niet verwonderlijk dus dat er groepjesvorming was. Maar je bent volwassen toch? Dan moet je ook op een professionele manier kunnen samenwerken met elkaar.
Doe het lekker zelf
Dat zou je denken ja. Toen ik er nog geen week werkte, werd ik bij het omkleden ineens omringd door een groepje vrouwen.
‘Hee, laat ons je tieten eens zien!’
Ik lachte het een beetje weg, maar het was geen grapje.
‘Je moet je tieten laten zien, anders hoor je er niet bij.’
‘Doe het lekker zelf’, zei ik, in de veronderstelling dat het daarmee wel klaar zou zijn. Maar nee. Hop, ik keek meteen tegen 5 paar borsten aan.
‘Nou moet jij ook. Iedereen doet dat hier. Of zijn jouw tieten soms lelijk?’ klonk het smalend.
‘Dan hoor ik er maar niet bij’, zei ik opgelaten, en glipte gauw de kleedkamer uit.
Ik begreep later van collega’s die wel onder de groepsdruk waren bezweken, dat de vrouwen in kwestie daarna rondvertelden dat X haar borsten had laten zien en dat ze klein/groot/lelijk/whatever waren. Meldde je het bij de baas? Dan veranderde er niets, behalve dan dat je problemen kreeg omdat je geklikt had. Van hogerhand werd namelijk niet ingegrepen, ondanks dat management wel op de hoogte was van het wespennest en de rotte appels die het voedden.
Dit gedrag was een berucht onderdeel van de giftige werkcultuur. Totdat een bedrijfsbreed tevredenheidsonderzoek onder personeel aantoonde dat er welgeteld één afdeling – je raadt nooit welke – scoorde op seksuele intimidatie. De leidinggevende die het op zijn beloop liet maakte plaats voor een daadkrachtiger exemplaar, gesprekken volgden, en de rotte appels werden van de afdeling verwijderd. Einde.
Het klinkt heel makkelijk. Maar dat proces heeft meer dan een jaar geduurd. Genoeg bewijs verzamelen om stappen te ondernemen, en mensen bereid vinden die daarvoor hun mond open willen trekken? Dat valt niet mee als seksueel grensoverschrijdend gedrag al jaren onbestraft blijft. Want waarom zou je het melden bij de baas, als dat meer problemen geeft dan dat het oplost? En dus bleef het jarenlang bij: ‘Vermijd die wijven maar en doe alsof je het grappig vindt, dan ben je er het snelst vanaf’.
The usual suspects bij seksueel grensoverschrijdend gedrag
Bij seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer denk je vast onwillekeurig aan mannen die vrouwen lastig vallen. De directeur die onder het rokje van zijn secretaresse gluurt, de manager die een vrouwelijke collega nét te lang en te vaak aanraakt, vunzige grapjes van de IT’er waar de stagiaire zich ongemakkelijk bij voelt. Daarom lijkt het misschien onschuldiger als vrouwen onder elkaar dit gedrag vertonen op de werkvloer. Probeer maar eens een stockphoto ervan te zoeken online – succes!
Om welk geslacht het ook gaat: niemand mag je onder druk zetten om je lichaam te laten zien als jij dat niet wilt. Of je een onveilig gevoel geven op de werkvloer. Leidinggevenden moeten dat zonder meer serieus nemen, in plaats van sussen.
Hoorde ik er ondanks mijn weigering mijn borsten te tonen en het ‘klikken’ daarover bij? Nee, daarin kreeg dat groepje hun zin. Maar achteraf ben ik daar blij om. Wie wil er nou in zo’n toxic omgeving passen?
Deze blog heb ik geschreven vanuit mijn eigen ervaring voor Safe Haven, een veilige plek waar vrouwen kunnen praten en lezen over hun ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Een concept wat ik voor de volle 100% ondersteun!
