Verfijning.
Vervanging.
Vermindering.
Verantwoordelijkheid.
Zo. Niks geen mysterieuze inleiding, maar gewoon meteen de 4 V’s van proefdieronderzoek.
Deze principes zijn een leidraad om het leven van proefdieren beter te maken. Maar wist je dat de 4 V’s ook kunt gebruiken als leidraad om je teksten te verbeteren?
In dit blog licht ik de 4 V’s van proefdieronderzoek en copy toe. Zo maak jij je copy krachtiger!
1. Verfijning.
Verfijning betekent: het maken van aanpassingen die het welzijn van het proefdier verbeteren. Dat kan een pijnstiller zijn, maar ook het regelmatig afwisselen van speelgoed in de kooi. Of zorgen dat het dier altijd met een maatje samenwoont.
Door de leefomstandigheden van het dier te verfijnen, voelt ie zich lekkerder in z’n vel. En minder stress is zowel goed voor het beestje, als goed voor de onderzoeksresultaten. Win-win.
Verfijnen werkt ook voor je teksten. Schrijf eerst je basis, en doe daarna aanpassingen die je tekst beter maken. Bijvoorbeeld:
* Controleer je interpunctie en hoofdlettergebruik
* Speel met zinlengtes voor een lekker ritme
* Gebruik eens een drietrap of metafoor
* Geef je tekst lucht met witregels
2. Vervanging.
Vervanging lijkt me duidelijk: je vervangt proefdieren voor alternatieven zonder persoonlijkheid of pijnbeleving. Hierbij kun je denken aan een celcultuur in een petrischaaltje, organ-on-a-chip of zelfs wiskundige modellen. De wetenschap raast gelukkig vooruit met deze alternatieven!
Hoe je vervanging toepast in je copy om ‘m beter te maken? Da’s een eitje. Vervang saaiheid door kleur. Check deze tips met voorbeelden om te zien hoe je dat doet.
* Plaats een bekend begrip in een overwachte context
Wist je dat het ontvettingsmiddel Dasty niet alleen geliefd is bij schoonmakers, maar ook bij paaldansers? (True story!)
* Beklim alle treden van de ladder van abstractie
Groente-wortel-winterpeen.
* Ruil passieve zinnen in voor actieve zinnen
Zou dat kunnen, of kan het?
* Kies regelmatig voor synoniemen
Muis, knaagdier, etc.
3. Vermindering.
Nog zo’n no-brainer: door het gebruik van het aantal proefdieren te verminderen, spaar je dierenlevens.
Kun je als brave burger invloed uitoefenen op het gebruikte aantal proefdieren door proefdiervrije cosmetica te kopen? Dat valt helaas tegen. Leg ik uit in dit blog, naast nog 4 andere misvattingen over proefdieronderzoek.
Je kunt wél positieve invloed uitoefenen op je teksten door te gaan voor minder. Zo pas je deze V toe:
* Stop met dat vakjargon, en schrijf in begrijpelijke taal
* Kijk kritisch hoe je zinnen en tekst korter kunnen
* Verwijder eventuele herhalingen uit je tekst
* Schrap overbodige bijvoeglijke naamwoorden
4. Verantwoordelijkheid.
Deze V is er als laatste bijgekomen. Vroeger waren de V’s namelijk met zijn drietjes. Maar de V van verantwoordelijkheid is een belangrijke: hij staat voor je verantwoordelijkheid pakken voor hoe je omgaat met proefdieren. Want een beter dierenwelzijn begint uiteindelijk bij je eigen gedrag en kennis, niet bij een SOP of protocol.
Natuurlijk is de verantwoordelijkheid pakken voor je woorden óók belangrijk in je copy. Dat doe je zo:
* Doe research naar je onderwerp en verifieer je bronnen
* Wees stellig en draai niet om de hete brij heen
* Wees niet te trots om om feedback te vragen
* Beloof niets dat je niet waar kunt maken
DUS
- Eerst de basis schrijven, dan verfijnen
- Vervang saaiheid door kleur in je verhaal
- Verminder je wordcount en fluf voor krachtige copy
- Pak de verantwoordelijkheid voor je woorden
En, for the love of copy: controleer je tekst op taalfouten én een duidelijke rode draad. Lees ‘m hardop voor aan jezelf, laat je tegenlezen door iemand met een taalknobbel, en/of gooi je tekst door ChatGPT of SpellBoy.
Want als je verfijnde, verantwoordelijke tekst bol staat van de taalfouten en een rode draad mist, is dat als slingers ophangen in een Dixie: de aankleding is leuk, maar mensen weten alsnog niet hoe snel ze weg moeten komen.
Wil jij de 4 V’s toepassen op je teksten, maar vind je het te bewerkelijk of tijdrovend? Laat mij dan je teksten voor je herschrijven. Volgens de 4 V’s en met een beetje pit, zodat je verhaal vlamt in de mond van je klanten.
